Product Goal, czyli Cel Produktu 

Product Goal to zupełnie nowy element Scruma. Coś, czego wcześniej nie było. Tylko, czy aby na pewno? Mówiliśmy przecież o takich rzeczach jak cel, misja, wizja. Sprawdźmy, jak Cel Produktu się do nich ma i po co w ogóle jest nam potrzebny.

Product Goal to Zobowiązanie… Czyli co?

Niniejszym tekstem chcemy uporać się z kilkoma z wielu zmian w Scrum Guide 2020. Jeżeli jeszcze nie widzieliście naszego filmu, w którym strona po stronie omawiamy wszystkie różnice pomiędzy „starym”, a „nowym” podręcznikiem, zapraszamy na nasz kanał na YouTube. A my wróćmy do dzisiejszego bohatera.

Product Goal należy do zupełnie nowej kategorii scrumowych elementów. Ta kategoria to Zobowiązanie (ang. Commitment). Wymienione są trzy: Cel Produktu, Cel Sprintu oraz Definition of Done. Mają one za zadanie wspierać transparentność oraz skupienie, a każde dotyczą innego artefaktu. W omawianym dziś przypadku artefaktem odpowiadającym zobowiązaniu jest oczywiście Product Backlog.

Cel Produktu mówi nam o tym, po co jest zbudowany Product Backlog i dlaczego ułożony jest w takiej, a nie innej kolejności. Wyznacza nam kierunek, do którego chcemy podążać, przy jasnym zaznaczeniu tego, że jest to jeden, konkretny i sprecyzowany stan, który chcemy osiągnąć.

„The Product Goal describes a future state of the product which can serve as a target for the Scrum Team to plan against.” – Scrum Guide 2020

Okej, czyli wyobrażamy sobie jakiś stan naszego produktu w przyszłości, opisujemy go i tyle. Czy mamy już wtedy Cel Produktu?

Wizja, czy coś więcej? A może mniej?

Bardzo częstym zarzutem wysuwanym w kierunku Scruma jest to, że „zespoły sobie pracują ze Sprintu na Sprint, ale to się nigdy nie składa na całość”. W tekście pod tytułem 3 grzechy Product Ownera pisaliśmy, że PO bez wizji produktu to jeden z najczęstszych błędów, które ograniczają wartość i wagę tej roli.

Wizja (nie mylić z wizjami), to jakiś stan docelowy, który jesteśmy w stanie sobie wyobrazić bądź wymarzyć, a następnie go opisać. I tutaj znajdują się rozdroża, bo w swojej karierze miałem styczność z dwoma rodzajami wizji – realnymi i nierealnymi.

Realna wizja to jakiś stan, odległy w czasie, ale taki który spodziewamy się osiągnąć. Np. „Materiały #białko o najnowszym Scrum Guide są na pierwszym miejscu w wynikach wyszukiwania na YouTube i Google.” Wiadomo, wymaga to pracy, wytworzenia materiałów i ich wypromowania, ale zdecydowanie jest zrabialne.

Wizja nierealna to wskazówka, sugestia co do kierunku rozwoju naszej organizacji bądź naszego produktu. Np. „#białko jest pierwszym wyborem osób i firm w Polsce szukających wiedzy lub szkoleń Scrum i agile.” Okej, tutaj będziemy mieli problem ze zmierzeniem tego, już nawet nie mówiąc o osiągnięciu. To bardziej kierunkowskaz, do którego przyrównujemy nasze działania.

W pierwszym odruchu Product Goal porównałem do wizji, mając na myśli właśnie realne i możliwe do osiągnięcia wizje jakie powstają w niektórych organizacjach. Tylko to też nie jest jeden do jednego to samo.

Cechy Product Goal

Sam Scrum Guide jest bardzo oszczędny w słowach. Kilkanaście zdań to wszystko, co znajdziemy na temat Celu Produktu. Ale to, co w nich jest napisane jest niezwykle ważne i konkretyzuje nam zarówno to, czym jest, jak i to, czym nie jest.

Wiemy już, z poprzedniego cytatu, że jest to jakiś stan naszego produktu w przyszłości. Wiemy też, że planujemy nasze prace tak, aby go osiągnąć. W związku z tym ma on rzeczywisty i kluczowy wpływ zarówno na kolejność elementów w Backlogu Produktu, jak i na to, co dzieje się na Planowaniu Sprintu. Najważniejszym pytaniem, jakie powinniśmy sobie stawiać w tych momentach brzmi „Czy to, czym się teraz zajmujemy przybliża nas do osiągnięcia Celu Produktu?”

Podkreślmy to sobie jeszcze raz: Product Goal to taka wizja naszego produktu, którą chcemy osiągnąć całkiem niedługo. W trakcie prac i w ramach wydarzeń będziemy sprawdzać czy to, co robimy ma sens w świetle naszego celu. Co więcej, po jej osiągnięciu chcemy wyznaczyć kolejny Cel Produktu.

„The Product Goal is the long-term objective for the Scrum Team. They must fulfill (or abandon) one objective before taking on the next.” – Scrum Guide 2020

I tu kryje się siła tego nowego elementu metodyki. W każdym momencie, na każdym wydarzeniu, gdzieś z tyłu głowy mamy Cel Produktu, do którego zmierzamy. Jeżeli robimy rzeczy, które nas od niego oddalają – przestańmy albo… jawnie i transparentnie zmieńmy cel.

Wykorzystanie Celu Produktu

To nie jest tak, że tych celów dla rozwijanego produktu wcześniej nie było. Zawsze opowiadając o roli Product Ownera mówiliśmy, że to on ma w swojej głowie kierunek w którym zmierzamy i cele, które chcemy osiągnąć. Co więcej, jest odpowiedzialny za przekazanie ich Developerom.

„[Scrum Team] is a cohesive unit of professionals focused on one objective at a time, the Product Goal.” – Scrum Guide 2020

Cel Produktu mamy jeden, nad nim się skupiamy i do niego dążymy. Oczywiście zaraz pojawią się pokusy rozmywania Product Goal i czynienia go mało konkretnym. Od razu mówimy, że nie tędy droga. To ma być coś konkretnego, możliwego do osiągnięcia. Ba! My nawet mamy mieć pomysł na to, jak to osiągnąć dzięki realizowaniu kolejnych elementów z backlogu i odhaczaniu kolejnych Celów Sprintu.

Zmiany w Scrum Guide 2020 dotyczą nazwania i skonkretyzowania tego, co wcześniej było ulotne. Drogi Product Ownerze, musisz mieć cel dla swojego produktu, a Twój backlog powinien zmierzać prosto do jego osiągnięcia. Gdy to nastąpi lub gdy Product Goal się zdezaktualizuje, będzie można wyznaczyć kolejny cel. I tak dalej, aż dalszy rozwój produktu będzie się opłacał.

Nie da się ukryć, że ta zmiana podkreśla fakt, że Scrum nie służy do „robienia projektów”, ale do rozwoju produktów. Przy okazji też zmniejsza nacisk z „dowożenia w Sprincie” (to nieszczęsne Velocity) na „przybliżaniu się do osiągnięcia Celu Produktu”.

Gdzie jest Product Goal (kiedy śpi…)?

Została nam do omówienia jeszcze jedna ważna kwestia. Gdzie zapisujemy Cel Produktu? Na szczęście, na to pytanie odpowiedzi udzieli nam jasno i wyraźnie Podręcznik Scrum.

„The Product Goal is in the Product Backlog. The rest of the Product Backlog emerges to define “what” will fulfill the Product Goal.” – Scrum Guide 2020

Cel Produktu znajduje się w Backlogu Produktu. Pozostała część backlogu definiuje co sprawi, że go osiągniemy. No dobrze, żartowałem z tym, że jest to opisane „jasno i wyraźnie”. Jeden zrozumie to jako Element Backlogu Produktu z adnotacją „Cel Produktu”, a inny po prostu jako jakiś nagłówek nad listą wymagań.

Kwestia tego, jak to zapisać jest wtórna w stosunku do tego, żeby Product Goal był zdefiniowany. Jeżeli patrząc na Produt Backlog, jakikolwiek by on nie był, znajdziemy tam jasno i wyraźnie zapisany Cel Produktu, to będzie w porządku. Za jego komunikowanie i upewnianie się, że wszyscy wiedzą „dokąd zmierzamy”, odpowiedzialny jest Product Owner. A w osiągnięciu tego stanu wspiera go oczywiście Scrum Master. Niezależnie od Twojej roli, mamy nadzieję, że Product Goal jest już dla Ciebie jasny.

Czy masz jeszcze jakieś pytania albo wątpliwości odnośnie Celu Produktu? Jeżeli tak, podziel się nimi w komentarzu, a my odpowiemy i rozbudujemy ten tekst. W końcu jakoś musimy na to pierwsze miejsce w Google zapracować…